Ogarnąć teksty, część 4

Zapraszam na ostatni wpis z serii „Ogarnąć teksty”. Gotowi?

1. Łamy i kolumny

Pamiętacie historię z fontem i czcionką? Bardzo podobnie jest z łamami i kolumnami. Otóż jak używasz Worda i chcesz podzielić tekst na jednej stronie, aby wyświetlał się w kilku „kolumnach”, tak na prawdę dzielisz go na łamy, bo kolumną nazywamy cały tekst na stronie. Psz! Mind blown!

Tak więc kolumna tekstu może być podzielona na łamy. W takim wypadku mówimy, że układ tekstu na stronie jest jedno- (kiedy nie ma dodatkowego podziału), dwu- (kiedy tekst dzieli się na 2 części) lub wielołamowy (ile tam podziałów się chce).
Łam oczywiście nie musi być wypełniony samym tekstem. Mogą być w nim tabele, ilustracje i co tylko duszyczka zapragnie.

2. Glif, pagina i inne przydatne słówka

Glifami nazywamy wszystkie „znaczki” dostępne w danym kroju pisma. Mogą to być litery, cyfry, znaki interpunkcyjne, znaki specjalne itd itd.

Pagina to nic innego jak numer strony.

Szpalta to surowy skład tekstu przed rozpoczęciem łamania.

Majuskuła (lub wersalik) to każda wielka litera. Minuskuła to każda mała litera. Kapitaliki to litery wyglądające jak wersaliki, ale o wielkości małych liter.

Ligatura to połączenie dwóch lub więcej liter jako nowego znaku (np. litery f oraz i często łączone są do jednego znaku, kiedy kropka nad literą i staje się jednocześnie górnym zakończeniem litery f).

Dywiz, półpauzapauza to poziome kreski uniesione nieco ponad podstawową linię pisma, używane jako myślniki, łączniki itp. Dywiz jest najkrótszy (-), a pauza najdłuższa (—). Które, gdzie i jak… to już zostawiam do poszukania we własnym zakresie 😉

3. Hierarchia informacji

Oczywiście, najważniejsze na koniec 🙂

Czym się charakteryzuje dobrze złożony (i napisany) tekst? Tym, że wszystko, co jest w nim zawarte jest jasne i czytelne. Jest tak dlatego, bo ktoś zadbał o hierarchię (trudne słowo).

Weź do ręki pierwszą lepszą książkę. Na pewno nie masz problemu z odróżnieniem, co jest głównym tekstem, co tytułem rozdziału, co paginą, co spisem treści, co recenzją od wydawcy itd itd. Jeśli weźmiesz do ręki czasopismo, zapewne z łatwością odnajdziesz też na każdej stronie informację jaki dział właśnie przeglądasz czy też kilka wybranych cytatów z wywiadu. Generalnie rzecz ujmując – łatwo znajdziesz to, czego szukasz.

Ok, nie nauczysz się tego robić w 5 minut. Tego grafik czy typograf uczy się latami i ciągle udoskonala swoje umiejętności. Jest jednak kilka prostych zasad których możesz się trzymać, żeby ułatwić pracę sobie oraz innym.

Przede wszystkim zadbaj o to, o czym pisałam w pierwszej części tego cyklu. Chodzi mi głównie o ostatni punkt. Po prostu pisz po polsku. Co poza tym? Wyróżniaj rzeczy najważniejsze. Podkreślenie czy pogrubienie bardzo dużo daje. Zamiast wymieniać rzeczy do zrobienia po przecinku, nie bój się zamienić je na listę. Bo najważniejsze jest to, że nawet jeśli uważasz, że coś jest dla Ciebie czytelne, nie koniecznie będzie takie dla kogoś innego i Twoja w tym głowa, żeby było wszystko jasne. Grunt to zrozumienie, prawda?

Meta